تردیدی نیست که محو نهایی کار کودک، مستلزم اقدام و ایجاد سازوکارهای بنیادین، به نحوی که بهطور اساسی سایهی اجبار به کار از زندگی کودکان برداشته شود و این امر در خوشبینانهترین حالت مستلزم کار و تلاش فراوان و صرف زمان لازم است و این در حالی است که کودکان همین امروز نیازمند حمایت و برخورداری از حقوق کامل انسانی-اجتماعیشان هستند و نمیتوان آنان را تا ایجاد و زیرساختهای لازم در انتظار گذاشت.
از اینرو انجمن حمایت از کودکان کار با استقرار رویکرد حمایتی از کودکان کار در برنامههای اجرایی خود تلاش میکند از طریق برداشتن موانع پیشروی آنان فرصت بازگشت به چتر حمایتی را برایشان فراهم کرده و با استمرار این فعالیتها به آنان کمک میکند که بتوانند در کنار انجمن ادامهی مسیر داده و به تدریج ضمن کاستن از رنجهای آنان فرصت برخورداری از حقوق اساسیشان را در اختیار آنان قرار دهد. اگرچه بخش مددکاری اجتماعی انجمن نقطهی مرکزی برنامههای حمایتی انجمن است اما در کنار آن بخشهایی مانند روانشناسی، بهداشت و درمان، تغذیه و حمایتهای حقوقی نیز میکوشند، کامل کنندهی این برنامهها بوده و فرصت ادامهی مسیر در انجمن را برای کودکان گروه هدف تامین کنند.
مددکاری اجتماعی
پذیرش، ارزیابی، تدوین برنامه، ارجاع و نظارت بر اجرای برنامهها از وظایف کارشناسان مددکاری اجتماعی است. شاخصترین فعالیتهای انجمن در حوزهی مددکاری اجتماعی عبارتند از:
- پذیرش مددجویان
- تشکیل پروندهی مددکاری اجتماعی مددجویان
- مصاحبه و مشاورهی مددکاری اجتماعی
- بازدید از منزل، مدرسه و محل کار
- تامین اقلام معیشتی برای مددجویان
- مشاورهی حقوقی و پیگیری موارد حقوقی
- تامین هزینههای تحصیل و آموزش کودکان در سنین مدرسه
- برگزاری کارگاههای آموزشی
- تدارک اردوها، برنامههای تفریحی و مناسبتی
- پیگیری وضعیت کودک در منزل و محل کار
- پیگیری موارد کودکآزاری، بدسرپرستی کودکان
روانشناسی
یکی از نتایج رشد و نمو در فقر و شرایط نامناسب اجتماعی و اقتصادی، محرومیت، تحقیر و خشونت محیط اختلال در سلامت روان کودکان است. موفقیت در بازپروری این کودکان نیازمند تامین سلامت روان آنان و رفع مشکلات این حوزه است که توسط همکاران روانشناس انجمن و در صورت نیاز ارجاع به مراکز درمانی انجام میشود. مهمترین این فعالیتها عبارتند از:
- غربالگری و ارزیابی کودکان و نوجوانان پذیرش شده
- مشاورهی فردی با کودک و خانواده
- مشاورهی گروهی
- درمان اختللات
- ارجاع موارد خاص
- نظارت بر سلامت روان گروه هدف
- بررگزاری کارگاهها و کلاسهای آموزشی برای کودکان
- برگزاری کارگاهها و کلاسهای آموزشی برای والدین
بهداشت و درمان
فقر مالی و فرهنگی همراه با فقر سواد بهداشتی، عدم دسترسی به خدمات سلامت و شرایط سخت کار و زندگی مشکلات جدی در سلامت را به دنبال دارد و کودکان اولین قربانیان این وضعیت نابسامانند. هرگونه تغییر در شرایط زندگی کودکان و مبنای رشدشان در گرو سلامت جسمی آنان است. بخش بهداشت انجمن با فعالیتهای زیر برای تامین این نیازهای اساسی و رفع مشکلات جدی کودکان کوشیده است:
- تشکیل پروندهی سلامت برای کودکان پذیرش شده
- غربالگری و پایش رشد کودکان
- آموزش بهداشت به کودکان و خانوادهها
- تامین اقلام بهداشتی کودکان و خانوادهها
- ویزیت و خدمات درمانی توسط پزشکان داوطلب
- ارجاع بیماران به مراکز درمانی و بیمارستانها
- تامین داروی بیماران ویزیت شده
- تامین هزینهی تشخیص و درمان کودکان و خانوادههای نیازمند
- ارائهی خدمات دندانپزشکی به کودکان با کمک پزشکان داوطلب
تغذیه
براساس تحقیقات صورت گرفته در زمینهی تغذیه، بر روی کودکان انجمن حمایت از کودکان کار مشخص شد که طیف بزرگی از کودکان تحت پوشش به دلیل سوتغذیه و کمبود آهن مشکلاتی را در روند رشد و یادگیری خود دارند. از اینرو انجمن حمایت از کودکان کار از سال 1387 با ایجاد و تجهیز آشپزخانهی مرکزی یک وعده خوراک گرم روزانه به صورت مستمر تا کنون و توزیع بستههای مواد غذایی به صورت متناوب در میان خانوارهای نیازمند را از اساس فعالیتهای این بخش در نظر گرفته است.