کودک کار، دنیای کودکی خود را به ناچار در چرخه‌ی استثمار از دست می‌دهد. دورانی که فرصت طلایی هر انسان برای آموزش و یادگیری است. اما او و دنیایش بنا به دلایلی مانند فقر اقتصادی، مسایل فرهنگی، اجتماعی، مهاجرت، بی‌سوادی و ناآگاهی والدین در چرخه‌ی کاری که آسیب زننده به جسم، رشد و روان کودک است، از دست می‌رود.
سالانه تعداد زیادی از کودکان کار به دلیل عدم رعایت حقوق کودک و چالش‌هایی که جامعه برای آن‌ها دارد علاوه بر رنج و خشونتی که به واسطه‌ی کار متحمل می‌شوند در سن بالاتر از سن مدرسه قرار می‌گیرند و این در صورتی است که توانایی خواندن و نوشتن را کسب نکرده‌اند و ظلمی افزون در مسیر آموزش او اتفاق میافتد.
از سال ۱۳۸۱ تا کنون برای بیش از ۱۳ هزار کودک کار، کودک آسیب‌دیده و در معرض آسیب شرایط آموزش و حمایت ایجاد شده و تعداد بسیاری از این کودکان توانسته‌اند مسیر زندگی خود را با کسب دانش و مهارت‌های لازم تغییر دهند.
در محور آموزشی انجمن حمایت از کودکان کار همواره تلاش شده است تا آموزش بر پایه‌ی نشاط برای کودکان کار در نظر گرفته شود. از این‌رو انجمن حمایت از کودکان کار با همیاری و نظارت کارشناسان خبره‌ی موسسه‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و نوجوانان از سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹، اجرای پروژه‌ی «با من بخوان» را برای کودکان انجمن آغاز کردند.
«با من بخوان» برنامه‌ای برای ترویج کتابخوانی برای همه‌ی کودکان به‌ویژه کودکان محروم و در بحران است. این برنامه زیر نظر موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان اجرا می‌شود. این پروژه بر پایه‌ی رساندن کتاب‌های مناسب و باکیفیت به دست همه‌ی کودکان بنا شده است، به‌ویژه کودکانی که در وضعیت معمول زندگی به این‌گونه از کتاب‌ها دسترسی ندارند. «همه‌ی کودکان حق دارند کتاب‌های باکیفیت بخوانند» در سرلوح این برنامه قرار دارد.
«با من بخوان» بر تقویت سواد پایه و سهیم شدن کتاب با کودکان و نوجوانان با روش بلندخوانی، گفت‌وگو و نمایش در پیوند با کتاب تمرکز دارد تا هم‌زمان با ایجاد لذت و شوق خواندن تأثیرگذاری ژرف‌تری بر ذهن و جان کودکان بگذارد. این برنامه بر اساس این رویکرد، افزون بر گزینش آگاهانه‌ی کتاب‌های مناسب و باکیفیت و رساندن آن به دست کودکان، می‌کوشد با برگزاری کارگاه‌های گوناگون، مربیان و آموزگاران را در زمینه بلندخوانی و فعالیت‌های در پیوند با آن توانمند کند.
در سال‌های گذشته ، پیش از اجرای برنامه با من بخوان، آموزش کودکان بازمانده از تحصیلی که در مقطع تحصیلی نهضت سواد آموزی درس می‌خواندند با دشواری‌های زیاد رو به رو بود.
با اجرای برنامه با من بخوان، پس از گذشت سه ماه از اجرای برنامه، تحول در رفتار و کیفیت یادگیری کودکان آشکار شد.
دراین طرح ۲۴۸ کودک، دربرگیرنده ۴۶ کودک پیش دبستانی، ۷۹ کودک اول ابتدایی، ۷۸ کودک در پایه‌ی سوادآموزی یک و ۴۵ کودک در پایه‌ی سوادآموزی دو قرار گرفتند.
یکی از نقاط قوت طرح با من بخوان محتوای آموزشی هم‌تراز رغبت کودکان است. کودکان از راه ادبیات، داستان‌هایی با تصویرگری هنرمندانه مهارت سواد را فرا می‌گیرند. محتوای کتاب‌ها با تجربه‌ی زیسته‌ی کودکان در پیوند است و آن ها به‌راحتی با شخصیت‌ها همذات‌پنداری می‌کنند و با ارزش‌ها و مهارت‌های زندگی آشنا می‌شوند.
بسیاری از کودکان انجمن به واسطه‌ی آسیب‌هایی که در مسیر زندگی خود تجربه کرده‌اند، خجالتی، کم حرف هستند و اعتماد به‌نفس پایینی دارند. آموزش به شیوه‌ی خلاق از راه ادبیات به همراه نمایش و سایر شیوه‌های خلاقانه در برنامه‌ی با من بخوان سبب شد تا اعتماد به‌نفس کودکان افزایش یابند، به‌راحتی با دیگران تعامل کنند، در جمع سخن بگویند و دایره‌ی واژگان‌شان رشد یابد. جای بسی خوشوقتی است که پس از اجرای برنامه، کلاس‌ها از کلاس‌های معلم محور به کلاس‌های کودک محور تبدیل شده اند . کودکان در روند آموزش مشارکت فعال دارند و آموزگاران نیز با گذراندن دوره‌های آموزشی به اجرای درست این روش یاری می‌رسانند.
در برنامه‌ی با من بخوان، آموزش فارسی و ریاضی به کمک بسته‌های آموزش خلاق سواد پایه موسسه‌ی ادبیات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، انجام می‌شود. آموزگاران با کمک این بسته‌ها و گذراندن دوره‌های آموزشی، آموزه‌ها را از راه داستان خوانی، داستان‌نویسی، شعرخوانی، نمایش، ساخت کاردستی و بازی به کودکان آموزش می‌دهند. بلندخوانی داستان‌های باکیفیت بخش دیگری از برنامه‌ی آموزشی برنامه‌ی با من بخوان است. کودکان از راه داستان با ارزش‌ها و مهارت‌های زندگی همچون همدلی، همکاری ، حفظ محیط زیست، دوستی، پذیرش تفاوت‌ها و… آشنا می‌شوند. کتابخوانی برای کودکان علاوه بر تقویت دایره‌ی واژگان آن‌ها، فرهنگ کتابخوانی را نیز تقویت کرده و رشد شناختی کودکان را سرعت می‌بخشد. علاوه بر همه‌ی موارد عنوان شده در این کتاب‌ها به کودکان مهارت‌های رفتاری، زندگی اجتماعی و خانوادگی آموزش داده می‌شود تا کودکان بتواند به گونه‌ای متفاوت زندگی خود را در تمامی ابعاد مدیریت کنند.
این مسیر رشد و آموزش بی‌شک جز با حضور و نظارت تخصصی کارشناسان موسسه‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و پشتیبانی مالی شرکت سازورسازه آذرستان اتفاق نمی‌افتاد.
ما در کنار هم روزی را امید داریم که هیچ کودک کاری از تحصیل بازنماند.
